U bent net iets te laat op de repetitie toegekomen, haalt haastig uw instrument uit uw tas. U zet zich snel onder neersabelende blik van de dirigent aan uw pupiter. Spiekt als een middelbare scholier op de pagina's van uw gebuur om te weten te komen welk stuk zij aan het spelen zijn. Zoekt dit stuk in uw veel te dikke partiturenkaft, zet ze netjes neer op de pupiter. Checkt even waar de rest is en u zet mee in vol vertrouwen, en daar gebeurt het. Die dekselse sol kruis (gis) klep gaat niet open en u speelt vol enthousiasme een halve toon te laag... Maar dit was niet de bedoeling. Even peuteren aan de klep en deze springt met een akelig plakkerig effect terug open. Jakkes!
Welke kleppen plakken het meest?
De saxofoon heeft een aantal kleppen die het vaakst blijven plakken. Dit zijn:
- De si Petit, ook wel de petit b genoemd ofwel de si mol (bes) die gespeeld wordt door middel van de linker wijsvinger.
- De sol kruis. (gis) - De lage do kruis. (dis)
Dit komt door de manier waarop we deze noten bespelen. De kleppen van de do kruis en de sol kruis (dis en gis) zijn steeds gesloten wanneer we deze noten niet spelen en worden wanneer we hiervoor de juiste toets induwen 'bevrijd' van de druk die op de klep wordt uitgeoefend. Hierdoor gaat de klep open door middel van een veertje dat deze naar omhoog duwt.
Het is net doordat de klep steeds dicht is dat het vocht van het spelen niet zo snel kan ontsnappen/verdampen als bij een open toongat en dat er op deze kleppen makkelijker vuil achterblijft. Doordat er een constante druk wordt uitgeoefend op de klep zal er ook sneller een ring gevormd worden door het toongat dat in de polster duwt.
De si petit (bes) staat toch steeds gewoon open hoor ik u bijna denken? Dit klopt. Maar deze klep wordt ook steeds mee ingeduwd als u de do (c) speelt. Hierdoor is de veerspanning op deze klep bij de meeste saxofoons wat aan de lagere kant afgesteld zodat er niet steeds grote druk moet uitgeoefend worden om de do te spelen.
Als de polster van deze klep vuil wordt zal deze sneller de neiging hebben om te blijven plakken.
Andere kleppen die standaard dicht zijn op de saxofoon zoals de mi mol, de TF (alternatieve fa kruis), de C1, C2, C3, C4, C5 (ook wel de palmkeys genoemd, of de noten voor het hoge octaaf) en de octaafklepjes plakken ook, en soms ook zeer hard. Maar door het brugmechanisme waardoor deze kleppen geopend worden, merken we hier meestal niet veel van.
Wat is dan een goede oplossing?
De polsters die in de kleppen zitten zijn meestal gemaakt van leer en dienen een correcte verzorging voor een langere levensduur. Het is daarom zeer belangrijk om uw saxofoon steeds uit te kuisen na het spelen. Ook raad ik u aan wanneer u thuis komt van de les, concert of repetitie, uw koffer met het instrument er in minimaal 30 minuten open te zetten zodat deze goed kan verluchten. Daarnaast bestaan er ook producten die kunnen helpen om het plakken tegen te gaan. Zo heeft u Keyleaves. Dit is een product dat u onder uw kleppen steekt die standaard dicht zijn zodat deze openstaan en de polsters minder snel beginnen plakken. Er zijn allerhande soorten papiertjes met product op die u onder uw kleppen kan steken om uw polsters niet te laten plakken, al raad ik deze persoonlijk niet aan want het product op deze papiertjes blijft na een tijdje gewoon mee plakken op de polsters. Een goede verzorging bestaat er volgens mij uit uw polsters als deze plakken af en toe eens te kuisen met een klein beetje water. Hiermee bedoel ik niet dat u ze in bad moet leggen, maar doe een klein beetje water in een potje, haal u wat pipe cleaners bij uw krantenwinkel,
dop een cleaner in het water en poets hier voorzichtig en zachtjes uw polsters mee. Meestal kan dit het grote vuil weghalen. Werkt dit echter niet, dan kan u ook Padlife gebruiken op dezelfde manier.
Dit product haalt het vuil van uw polster en houdt uw polster langer proper dan dat u met water zou kuisen.
Indien u interesse heeft in Padlife of uw polsters blijven toch hardnekkig plakken, bent u altijd welkom bij Verpraet Blaasinstrumenten waar wij u zo goed mogelijk bijstaan om van uw plakkende kleppen af te geraken.